آزمایشگاه کوچک

انجام کلیه کارهای مربوط به بتن ..مقاومت مصالح

آزمایشگاه کوچک

انجام کلیه کارهای مربوط به بتن ..مقاومت مصالح

این وب سایت حاوی اطلاعات مفیدی درمورد مکانیک خاک و سازه میباشد ..با ارزوی موفقیت برای کاربران ‌.
در صورت مفید بودن اطلاعات آدرس وب لاگ را منتشر کنید .
mohandesanfarda.blog.ir

بایگانی

آرملات چیست

آرملات چیست؟ آرملات در واقع از یک لایه بتن با مقاومت بالا به ضخامت یک تا دو سانتی متر تشکیل شده است. این لایه بتن در برابر سایش بسیار مقاوم است. آرملات را باید بر روی بتن تازه اجرا کرد. درصورتی محل مورد نظر دارای بتن قدیمی می باشد، ابتدا باید یک لایه بتن تازه به اندازه 8 سانتی متر بر روی سطح قدیمی ایجاد نموده و سپس آرملات را اجرا نمایید. توجه داشته باشید که بتن قدیمی به بتنی اطلاق می شود که بیش از 12 ساعت از عمر آن بگذرد. بنابراین آرملات را باید بین دو زمان گیرش اولیه و گیرش نهایی بتن اجرا کرد. البته لازم به ذکر است که امکان اجرای آرملات بر روی بتن قدیمی وجود دارد برای این منظور باید از چسب های مخصوص استفاده شود اما به طور کلی انجام این کار توصیه نمی شود. آرملات به صورت رنگی نیز وجود دارد که در سه رنگ قرمز، سبز و زرد می باشد. معمولا از آرملات در مناطق صنعتی استفاده می شود که دارای ترافیک سنگین می باشند. علاوه بر این در مناطقی که در آن ها از ماشین آلات سنگین استفاده می شود و در معرض سایش بتن ناشی از این ماشین آلات هستند نیز از آرملات استفاده می شود. استفاده از آرملات به عنوان کفپوش های دکوراتیو و تزیینی نیز یکی از کاربردهای آن محسوب می شود. برای این منظور از آرملات رنگی استفاده می شود و می توان آن را با استفاده قالب های مخصوص شکل داد.تنها در مورد آرملات باید دقت داشته باشید که امکان ایجاد سطوح یکپارچه با استفاده از این بتن وجود ندارد. زیرا یک از ضروریات در کف سازی اجرای درزهای به صورت انبساطی و انقباضی می باشد. و گاها امکان گریز از اجرای این درزها نیز امکان ناپذیر است. بستر اجرای آرملات باید تمیز و همچنین مستحکم باشد. و علاوه بر این نباید هیچ گونه مواد نظیر روغن و نفت و یا گرد و غبار بر روی سطح موجود باشد. از این رو نمی توان آرملات را بر روی سطوح موزاییک و آسفالت قدیمی پیاده سازی کرد. لازم به ذکر است که آرملات را نمی توان به عنوان یک جایگزین برای بتن در ساخت سازه مورد نظر دانست اما می توان میزان ضخامت آن را از بتن سازه کم کرد.

وزن مخصوص انواع خاکها

وزن مخصوص انواع خاکها چقدر است : کمترین وزن مخصوص مربوط به خاکهای کشاورزی غیر مرطوب و همچنین خاکهای رمبنده است. وزن مخصوص اینگونه خاکها کمتر از 1.4 گرم بر سانتیمتر مکعب است یعنی یک متر مکعب خاک 1.4 تن وزن دارد. یا یک متر مکعب آن 1400 کیلو گرم و یا اگر بخوهید بر حسب پوند بر فوت مکعب بگوئیم ، عدد 1.4 را در عدد 62.4 ضرب کنیم که می شود 87.3 پوند بر فوت مکعب ، اینجانب که در نقاط مختلف ایران کار کردم ، سست ترین خاکهای طبیعی را در برخی نقاط کشاورزی ورامین ، دشت گرگان و نکا و خاکهای رمبنده اطراف اصفهان ....مشاهده نمودم. برای تشکیل خاکهای کم تراکم عواملی لازم است که به دو مورد اشاره می شود : کشاورزی بودن زمین ، بطور مثال ، یک نقطه طی هزاران سال بدلیل وجود آب و وجود خاک از نوع لای رس دار که بهترین خاک برای کشاورزی است زراعت و شهر سازی شده و خاک با مواد آلی ، گیاهی و آواری مخلوط شده و در برخی نقاط بدلیل نفوذ ریشه درختان و عوامل دیگر این نوع خاک تا عمق ده متری هم عمق یافته. دلیل دیگر برای بوجود آمدن خاکهای سست مخصوصا خاکهای رمبنده ، ساختمان خاک است یعنی در مناطقی که دشت های خشک وجود دارد سیلاب دانه های درشت را در کوهپایه ها بجا گذاشته و سپس لای رس دار رسوب و خشک شده ( این نوع خاک انقباض و ترکهای عمیق کم دارد ) و چون در مناطق خشک و کویری میزان بارندگی خیلی کم است ، ساختمان لانه زنبوری پدید آمده و حفظ گردیده و با یک تنش اضافی همراه با نفوذ آب یا بدون نفوذ آب خاک به یکباره فرو می رود. وزن مخصوص اینگونه خاکها هم کم است. برخی وزن مخصوصهای طبیعی خاکها بشرح زیر می باشد. خاکهای رمبنده زیر 1.4 گرم بر سانیمتر مربع و خاکهای مناطق تمدنی کشاورزی مانند ورامین 1.4 تا 1.8 و خاکهای شهر ری سیلتی یا سیلتی رسی نیستند و رسی سیلتی می باشند 1.7 تا 2 و همه این خاکها غیر اشباع می باشند ، خاکهای ماسه ای ساحلی خزر در شرایط بارگذاری نشده و زلزله ندیده 1.5 تا 1.6 و خاکهای ماسه ای ساحلی متراکم 1.6 تا 1.7 و هر چه دانه ها خاک درشت و خوب دانه بندی و شکسته و حاوی مواد ریز دانه بیشتر و رطوبت بیشتر باشد وزن مخصوص بیشتر می شود مثلا وزن مخصوص ماسه بنایی 1.7تا 1.9 است و شن و ماسه بتن 2 تا 2.15 و اگر خاک حاوی ریزدانه کم و شن های درشت باشد 2.2 تا 2.35 و در مواقعی بیشتر هم هست. تراکم لایه های رسی به غیر از موارد گفته شده به جنس ریزدانه و درجه تحکیم یافتگی خاک هم بستگی دارد یعنی در خاک اشباع فضای خالی بجای هوا آب است ، پس عدد وزن مخصوص طبیعی بیشتر است ولی این دلیل افزایش مقاومت نیست و در صورت بارگذاری روی آن خاک نشست تحکیمی می یابد ، مثلا در تبریز اطراف پالا ئشگاه یا بافت قدیم مشهد خاک سیلتی و وزن مخصوص 1.7 تا 1.9است و رطوبت کم و تراکم هم کم و مقاومت متوسط و نشت از نوع الاستیک و در اردبیل اطراف شورابیل خاک رسی سیلتی اشباع و نیمه اشباع و وزن مخصوص 1.9 تا 2.02 ولی خاک تحکیم پذیر است و در ارومیه خاک رسی ولی غیر اشباع ونسبتا تحکیم یافته. و در تپه های تالش خاک رسی و تحکیم یافته شدید و تورم پذیر . بهر حال کوهپایه های تهران تا دشت تهران و ری و ورامین و گرمسار و دشتهای مشترک تهران و کرج مانند نظر آباد و محمد آباد و در جنوب شرقی تهران یعنی کهریزک صدها عدد برای وزن مخصوص طبیعی وجود دارد چه برسد برای کشور پهناوری مانند ایران. ولی باید توجه داشت همه این مقادیر در محدوده 1.4 تا 2.4 است و یاد گیری آن مشکل نمی باشد ، بویزه اینکه وزن مخصوص طبیعی مصالح دیگر مانند همه سنگهای نما و تزئینی بین 2.2 که مر بوط به تراورتن پر تخلخل و 2.6 که مر بوط به گرانیت و مرمریت است می باشد. همچنین انواع بتن معمولی وزن مخصوص آن بین 2.2 تا 2.4 است ، یعنی بتن پر تخلخل ویبره نشده ، بد دانه بندی کم سیمان و با اسلامپ بالای 12 به مقدار 2.2 تا بتن خوب دانه بندی ، سنگریزه شکسته ، پرسیمان و اسلامپ زیر 5 که 2.4 است و آسفالت هم چون باید با فینیشر ریخته شود و غلطک زدن آن باید نه کم و نه زیاد باشد (بخاطر اینکه در تابستان برای انبساط قیر فضای خالی داشته باشد و در زمستان آب نفوذ نکند و یخ آسفالت را تخریب نکند). محدوده آن 2.28 تا 2.38 گرم بر سانتیمتر مکعب است. جهت اطلاع از وزن مخصوص انواع بتن ، سبک ، نیمه سازه ای ، سازه ای ، بتن پلاستیک . بتن سنگین ، انواع آجر ، انواع سنگها ، انواع آسفالت ، انواع مخلوط های راه سازه ، انواع رسوبات ریز دانه و درشت دانه ساحلی ، رودخانه ای ، یخچالی ، باد رفتی و غیره به یاری خداوند در بحث های بعدی ارائه خواهد شد.

کاربرد ازمایش های مکانیک خاک .

کاربرد آزمایش های مکانیک خاک. 6 - دانه بندی به روش هیدرومتری. قبل از شروع هیدرومتری ، کاربرد دانه بندی به روش الک کامل شود ! قبلا نقش D60 و D30 و D10 را در تعیین Cu و Cc گفتیم ، و اینکه برای تشخیص خوب یا بد دانه بندی خاکهای درشت دانه از این ضرائب استفاده می شود . نکته بعدی اینکه از D10 که به آن اندازه موثر می گویند ، برای تعیین ضریب نفوذی استفاده می شود. مثلا از رابطه زیر ^2( K = C * ( D10 می توان ضریب نفوذ پذیری را بدست آورد، C عددی است بین 100 تا 150 و بر حسب cm/sec و این روش مناسب تعیین ضریب نفوذ پذیری خاکهای ماسه ای است. در اولین حوضچه های پرورش آبزیان که در میناب احداث شد و آبگیری آن بر اساس جزر و مد دریا طراحی شده بود ، برای تعیین ضریب نفوذ پذیری بستر استخرها از این روش استفاده شد. و اما آزمایش دانه بندی به روش رسوب دادن یا هیدرومتری : در این روش از قوانین رسوب مانند قانون استوکس و هیدرومتر که همان غلظت سنج است استفاده می شود. یعنی هر چه قطر دانه بزرگتر باشد ، دانه ها در محلول که آب است سریع تر رسوب می کند و غلظت محلول کم شده و هید رومتر سریع در محلول فرو میرود و می توان با اندازه گیری زمان و قرائت درجه هیدرومتر ، اندازه دانه ها و درصد عبوری را محاسبه و منحنی دانه بندی ریزدانه را رسم نمود. و هر چه دانه ها ریز تر باشد دانه ها دیر تر رسوب می کند مانند لای ریز و از طرفی رس هم که ریز تر از 2 میکرون است و رسوب نمی کند، برخی رودخانه ها مانند زاینده رود از بستر های شن ، ماسه و لای عبور می کنند و آب زیاد کدر نیست و برخی رودخانه ها از بستر های رسی عبور می کند مانند کارون و آب آن گل آلوده است. دانه بندی خاکهای ریز دانه بسیار مهم است و در علوم مختلف مانند کشاورزی ، زمین شناسی ، آبیاری کاربرد دار و خسارتی که به بشر بابت عدم شناخت درست ریزدانه ها در علوم مختلف می رسد از کل خسارت های دیگر که طبیعت به بشر می زند بیشتر است، عدم بررسی و مطالعه بافت خاک در کشاورزی و آبیاری موجب کاهش محصول می شود و مشکلات ریزگردها و پر شدن مخازن سدها از رسوبات ، خرابی جادها بدلیل مثالیخبندان و دهها مورد دیگر از جمله این خسارت ها است. در مکانیک خاک برای شناسائی خاکهای ریزدانه از در صد رس همراه با ضریب PI یا دامنه خمیری استفاده می شود. به طور مثال در رابطه مقابل : درصد رس/ A = PI در این رابطه A عدد اکتیویته است. از عدد اکتیویته جهت تشخیص خاکهای ریزدانه با منشا مختلف استفاده می کنند بطور مثال تشخیص نوع و درصد بنتونیت وکائولین ، همچنین از موارد فوق جهت تشخیص مقدماتی خاک های ریزدانه مسئله دار استفاده می شود . از کاربردهای دیگر دانه بندی خاکهای ریز دانه تولید مصالح ساختمانی مانند آجر ، بلوک سفالی ، کاشی و سرامیک ، پوکه صنعتی و غیره می باشد. موضوعی مهمی که باید به آن اشاره شود اینکه دانه بندی به روش هیدرومتری ، خاک ریزدانه را به لحاظ اندازه دانه و درصد وزنی دانه ها مورد برسی و شناسایی قرار می دهد یعنی به لحاظ کمی و این در حالتی است که شناسایی کیفی بسیار مهمتر است ممکن است دو نوع رس که به لحاظ اندازه و شکل یکی باشند به لحاظ خواص مکانیکی بسیار متفاوت باسند و در آزمایش حدود اتربرگ به خواهیم پرداخت. مثالی می زنیم : مقداری سنگ را آسیاب کنید تا به اندازه لای بدست آید ، این خاک با آب خمیری نمی شود چون از جنس سنگ است و ورقه ای شکل نیست البته اگر به اندازه رس آسیاب کنید کمی خمیری می شود و این چسبندگی کم به لحاظ کشش سطحی است ، این دانه ها را به لحاظ اندازه ، معادل رس می گویند ولی رس نیست ، خاک رس منشا دیگری دارد و شکل آن هم ورقه ای است و روی سطح آن بار الکتریکی وجود دارد که با قرار گیری مولکولهای آب در سطح دانه واکنشهای الکترو شیمیایی رخ داده و. سپس میدانهای مغناطیسی پدید می آید که مجموعه این میدانهای مغناطیسی چسبندگی را ایجاد می نماید. . در آزمایش دیگر مقداری رس مثلا کائولین را با آب مخلوط کنید و مشاهده می کنید خمیری می شود ، پس این رس است . البته چسبندگی متوسط ، از این نوع خاک در طبیعت بسیار فراوان است و بشر از ابتدا تا کنون از آن استفاده های گوناگون مانند کشاورزی ، خانه سازی و ساخت لوازم خانگی و در حال حاضر هسته رسی سد های خاکی کرده است ، در جنوب تهران از ورامین تا شهر ری و نظر آباد از این نوع رس فراوان است ، البته کائولین خالص سفید رنگ است و در طبیعت با اکسید آهن و اکسید دیگر فلزات ترکیب شده و به رنگهای مختلف تبدیل می شود . کائولین قرمز اکسید آهن آن زیاد است. حال اگر می خواهید رس خمیری یا خیلی خمیری و چسبناک تهیه کنید آن هم جای دوری نیست ، این رس همان گل حفاری یا بنتونیت است ، بنتونیت خالص معدنی است ، مانند معدن بنتونیت سلفچگان قم ، این منطفه روزگاری عمیق ترین قسمت یک در یای بزرگ بوده و بقایای آن دریاچه نمک فعلی است.

آزمایش حدود آتربرگ

✅آزمایشهای حدود اتربرگ : در آزمایش دانه بندی لای و رس به روش هیدرومتری گفتیم شناسایی و توصیف خاک بر اساس اندازه دانه ها است ، یعنی به لحاط کمی است نه کیفی مثلا دو نوع رس وجود دارد ، یکی کائولین و دیگر بنتونیت ، هر دو بنطر مانند هم هستند ولی کاربرد آنها بسیار متفاوت است کائولین حداکثر 50% رطوبت جذب می کند و شکل مایع پیدا می کند و بنتونیت 700% و این به لحاط کیفی است مثالی میزنیم ، مقداری سنگ کوارتز را پودر کنید تا به اندازه لای برسد ، یعنی عبوری از الک 200 و سپس با آب مخلوط کنید ، وبخواهید خاک خمیری بسازید . خاک خمیری شکل نخواهد شد. و حتی اگر اندازه رس هم باشد بازهم چسبندگی و شکل پذیری مانند رس ندارد و دلیل آن این است که جنس پودر سنگ از سنگ و فقط پود شده است و دانه ها زیر میکروسکوپ گرد وو یا تیز گوش هستند. و با جنس ، منشا و شکل دانه های رس فرق می کند ، دانه های رس ورقه ای شکل و بسیار نازک است ، ورقه های طلا تا 0.00001 میلیمتر یعنی تا 100 میکرون نازک می شود و ضخامت ورقه های رس حدود 0.005 تا 0.01 میکرون است ؤ ابعاد آن 1 تا 5 میکرون و نسبت سطح به ضخامت خیلی زیاد و همین یکی از عوامل خمیری شدن و چسبندگی رس می باشد ، روی ورقه های رس بار الکتریکی منفی وجود دارد و ملکول های آب مانند آهنربا روی آن می چسبند و هر چه بار الکتریکی در سطح بیشتر باشد ( مربوط به عناصر تشکیل دهنده رس است و عوامل دیگر مانند ، عدم توازن الکتریکی ، توذیع غیر یکنواخت بار الکتریکی در سطح و جدا شدن یون هیدروژن از سطح ذرات ) چسبندگی هم بیشتر می شود ، یعنی میدانهای مغناطیسی بیشتر ، جذب آب بیشتر ، تشکیل لایه های آب بیشتر ، پدید می آید ، اتربرگ دانشمند خاک شناس قرن 19 از همین مشاهدات نتیجه گرفت که بسیاری از خواص فیزیکی و مکانیکی خاکهای ریزدانه را می توان با رطوبت تشخیص داد ، یعنی بر اساس درصد رطوبت های حدی خاک های ریزدانه ، می توان آنها را شناسایی ، توصیف و طبقه بندی نمود ، اکنون در علوم مختلف خاکشناسی از رطوبت های حدی مانند حد انقباض SL و حد خمیری PL و حد مایع LL برای طبقه بندی کاربردی خاکهای ریزدانه استفاده می شود. همچنین کاربردهای بسیار دیگری دارد که شاید در یک کتاب هم بحث آن پایان نگیرد ، یکی از مهمترین استفاده های حدود اتربرگ در مکانیک خاک استفاده از دو ضریب LL و PI است ، دامنه خمیری یا PI از تفاضل PL و LL بدست می آید یعنی PL = LL _ PL هرچه LL خاک بیشتر باشد( رطوبت حد روانی خاک ) خاک چسبنده تر است ، وهرچه دامنه خمیری بیشتر باشد چسبندگی خاک بیشتر می شود یعنی خاک چسبنده با رطوبت خیلی بالا LL می شود و با رطوبت کم PL و تفاضل این دو بیشتر و خاک چسبنده تر معرفی می شود. مثلا در جدول طبقه بندی خاک به روش یونیفاید ، محور افقی LL و محور عمودی PI است ، در این جدول اگر LL خاک کمتر از30 باشد و PI کمتر از 4 خاک خیلی کم خمیری یا ممکن است نشود آن را بشکل خمیر فیتیله ای به قطر 3 میلی متر تبدیل کرد که در این صورت خاک NP گزارش می شود یعنی خاک هیچ خمیری نیست مانند پودر سنگ ML یا لجنی که از جوی بیرون می آورند OL و ممکن است LL از 30 بیشتر و از 50 کمتر باشد ، در این صورت خاک کم خمیری و نسبتا خمیری است (CL )این نوع خاک در طبیعت فراوان است مانند کائولین که با آن سرامیک. آجر ، سفال کاه گل ... می سازند و البته استاندارد فقط از دو عبارت استفاده می کند ، خاک کم خمیری و خاک خمیری و مرز این دو LL = %50 است. و توضیحات ما کمی بیشتر است. ناگفته نماند برخی خاکهای سیلتی رسی ، بینی هستند ، یعنی نه لای ML هستند و نه رس CL و با دو نشانه معرفی شوند،یعنی CL _ML این نوع خاک LL آن بیشتر از حدود 25 تا 30 و PI بین 4 تا 7 است. اگر خاکی LL آن بیشتر از 50% باشد خمیری است و هر چه PI بیشتر باشد خمیری تر است مانند MH سیلت پلاستیک که مخلوط لای اورگانیک OH و رس خمیریCH است و CH که رس پلاستیک است مانند بنتونیت یا گل حفاری در اصفهان نوعی گل CH وجود دارد که به آن گل صابونی می گویند و در گذشته بجای صابون از آن استفاده می شده بطور خلاصه در یونیفاید خاکهای ریز دانه در 7 گروه معرفی شده اند ML , CL, OL و MH , CH ,OH و CL _ ML از کار برد های دیگر حدود اتربرگ تشخیص و محاسبه و ارزیابی تورم ، تحکیم خاک ، تعیین نرمی و سفتی خاک است. مثالهایی می زنیم ، مثلا رطوبت طبیعی خاک ریزدانه 40 در صد و حد LL هم 40 درصد، پس این خاک در شرایط بحرانی تحکیم است یعنی خاک بسیار نرم ، آب دار و تحکیم پذیر است و مثالی دیگر خاکی LL آن 40 و رطوبت طبیعی آن 20 است این خاک تحکیم یافته و سفت است ولی پتانسیل تورمی ندارد ، خاک دیگر LL آن 85‰ است و رطوبت طبیعی آن 30 %این خاک به شدت سفت است و تورم آزاد و پتانسیل تورمی آن بالا است. مهندس کمالی

ده نکته کلیدی زلزله کرمانشاه

ده نکته کلیدی که باید از زلزله ی کرمانشاه آموخت و تلنگری باشد برای منِ مهندس : یک ) تحت هیچ شرایطی و برای هیچکس از شغل و وظیفه و قسمی که خورده ام کوتاهی نکنم و کار خود را کم اهمیت جلوه ندهم . چون مستقیما با جان عده ای بیگناه و بیخبر از دریای بیکران تنوع در صنعت ساخت و ساز در ارتباطم . دو ) بدانم ، کِه هستم و دارم چه کاری را و برای چه کسانی انجام میدهم . سه ) نسبت به قوانین و مقررات آگاهی داشته باشم . حتی بصورت اجمالی و فقط روی کاغذ چهار ) بارها شنید ام که مگر میشود دقیقا عین نقشه و روی کاغذ کار را در آورد و اجرا کرد ؟ پاسخ : بله . اگر بخواهم و دقت نظر داشته باشم میشود دقیقا عین نقشه اجرا کنم . یک مهندس عمران باید بتواند از پس شکل و حجم دادن به ترسمیات و نقشه ها برآید و مطمئناً من هم میتوانم . پنج ) اهمیت کنترل کیفیت مصالح مصرفی بنا به اهمیت و کاربری سازه . اعم از بتن ، میلگرد ، جوش و ... شناسایی و آگاهی از شرایط بستر پی و زمینی که قرار است در آن سازه بنا شود . شش ) آگاهی از نحوه ی انجام آزمایشات و این که چه کسی ، چگونه و در چه شرایطی و طبق کدام استاندارد و شیوه نامه دارد برای من تستی انجام میدهد که بعدها من به آن اتکا کنم و با تایید نتایج تستها زیر بار مسئولیت بروم . هفت ) اهمیت فوق العاده فراوان دیتیلها و جزئیات . مخصوصا سازه ای . در ساختمانهای بتنی رعایت فواصل خاموتها در محل نزدیک به اتصالات حتی داخل اتصالات اعضا سازه از اهمیت فوق العاده زیادی برخوردار میباشد . تحت هیچ شرایطی از تعداد و سایز و فاصله خاموتها کاسته نشود . در ساختمانهای فلزی : اهمیت فوق العاده تست جوش و رعایت ضخامت ورقها . دو بار . بار اول روی زمین و قبل از برپایی اسکلت . بار دوم بصورت رندومی و موردی بعد از برپایی اسکلت . زیرا در هنگام برپایی اسکلت مخصوصا ساختمانهای دارای بادبند فشار و اعوجاج زیادی به سازه ها و جوشها وارد خواهد آمد و ممکن است دچار اسیب شوند . هشت ) اهمیت فوق العاده زیاد رعایت درز انقطاع در ساختمانهای مرتفع . دقیقا بر طبق آیین نامه های موجود . نه ) استفاده اجباری و ملزم ساختمان مجری ساختمان به استفاده از والپست ها و نگهدارنده ها و جدا کننده ها در دیوار چینی طبق ایین نامه ده ) آشنایی با نحوه ی مکاتبات . مستند سازی ها ‌. ثبت و ضبط تصاویر . گزارش ها . ارتباط با شهرداری ، نظام و صنوف مرتبط . بررسی بیمه نامه ها . استانداردهای احتمالی و ... رضا کمالی. کارشناس ارشد ژئوتکنیک

آزمایش برش مستقیم

آزمایش برش مستقیم این آزمایش به روشهای مختلف و حداقل 6 روش بر روی نمونه های دست خورده و دست نخورده و در سایز های 6*6 و 10 *10 و 30*30 انجام می شود ، که در اینجا به چند روش اشاره می شود. 1 - روش سریع ، ای روش مربوط به دانه های ریز تر از 2 میلیمتر می باشد و توسط نمونه های 6*6 سانتیمتر انجام می شود وبرای دانه های ریزتر از 4.76 میلیمتر از نمونه های 10*10 سانتیمتر استفاده می شود و برای نمونه های درشت تر از 5 میلیمتر از نمونه های 30*30 سانتیمتر استفاده می شود ، بطور کلی از این روش در جاهایی استفاده می شود که سطح آب زیر زمینی پائین است و احتمال اشباع شده نمونه وجود ندارد ، در ایران که کشور کوهستانی و نیمه خشک است ، تقریبا هشتاد در صد آزمایشها به این روش انجام می شود ، در این روش نمونه تراش داده شده و یا در قالب ریمولد شده و سپس با قرار دادن سربار در محدوده بار پروژه منظور ایجاد تنش عمودی ثابت ، بدون ایجاد فاصله زمانی و باسرعت زیاد یعنی در محدوده 1mm/mim تنش عمودی ایجاد وحداکثر تنش افقی بدست می آید ، چون عملیات این روش مانند روش uu روی رس اشباع است گاهی به این روش uu نیز می گویند. uu به معنای تحکیم یافته و زهکشی نشده. 2- روش uu در این روش که بر روی خاک رس لای دار و یا لای رس دار خمیری و اشباع انجام می شود ، خاک باید اشباع باشد ، یعنی اگر اشباع نباشد باید در محفظه برش قرار دهیم و داخلئ آن آب بریزیم و صبر کنیم تا خاک کاملا اشباع شود چون اینگونه خاکها از لایه هایی بدست آمده که پائین سطح ایستابی آب هستند و لازم است در آزمایشگاه هم عملیات اشباع را انجام دهیم، در کلیه روشها یادتان باشد از هر مرحله ای از عملیات رطوبت و دانسیته خاک باید دقیقا تعیین شود و همچنین یکبار Gs خاک اندازه گیری شود. چون نمونه اشباع است نباید آبی تخلیه شود یعی ازهمان پلیت زیر و بالای نمونه که سوراخ زهکشی ندارند استفاده شود و در شرائطی که تنش عمودی متناسب با عمق بر قرار است ، تنش افقی بر قرار شده و حداکثر تنش افقی بدست می آید ، روی سه نمونه که دارای مشخصات فیزیکی مشابه است با افزایش فشار عمودی پلکانی روی هر نمونه این تست انجام می شود و با بدست آوردن سه سری نتایج ، یک سری تنش عمودی مثلا 1،2،3 و یک سری ،حداکثر تنش افقی مثلا 0.5 و 0.5 و0.5 ، به روش ترسیمی مقدار C خاک بدست می آید البته در این شرائط فی خاک صفر است و C حدود 0.5 kg/cm2 به عنوان مقاومت نهایی مجاز برشی بدست می آید ، البته این مقادیر مربوط به مثال بالا است ، و با تقسیم آن بر ضریب اطمینان مقاومت مجاز برشی آنی خاک بدست می آید و قابل اطمینان نیست و با پدید آمدن شرائط زهکشی در خاک ، نشست تحکیمی رخ خواهد داد ، مقاومت برشی مجاز آنی خاک ، استفاده کم مدت از ظرفیت بار بری خاک است ، محدوده C برای انواع خاکها سیلتی و رسی حدود 0.2 تا 1.5 kg/cm2 می باشد. کمالی